MORELLO VS CAMARRO

1900 - 1920 İlk Aile Morello, Kara El Fenomeni ve Mafya Camorra Savaşı 

Yukarıda gördüğünüz kişinin Ali Haydar adında Tophaneli bıçkın bir Bektaşi Babası olmasını ve Vaka-i Hayriye'den kaçan son Yeniçerilerle New York'ta ilk mafya organizasyonunu kurmasını ben de en az sizler kadar isterdim. Ancak bu kişinin adı Giuseppe Morello. Namı diğer: Tek Parmak. ABD'de İtalyanları sokak çetelerinden organize suç örgütüne terfi ettiren ilk kişi diyebiliriz.

 

1800'lü yılların sonunda New York'a göç akını devam ediyordu. Kafileler ilk olarak şehre gelip oradan ülke içine dağılıyorlardı. O dönem New York ABD'nin kapısı olarak anılmakta, şehir sürekli hareketli, kalabalık, inşaat halinde tasvir edilmektedir. Kapitalist düzen içerisinde birçok şeyin yeni yapılandığı ve geliştiği New York'ta Mafya organizasyonlarının kurulması da bu döneme tekabül eder. 

ABD'ye İtalyan Göçleri ve Mafyanın Dayandığı Sosyolojik Sebepler

 1880 - 1920 yılları arasında ABD'ye 4 Milyon civarında İtalyan göç etmiştir. Bu göçlerin %84'ü az gelişmiş ve feodal Güney İtalya - Sicilya bölgesinden gelmiştir. Gelenler İtalya'nın en fakirleridir. Bireyselliğin gelişmediği, yerel kültürlerin, törelerin ve kurumların güçlü olduğu bölgelerde yetişmişlerdir. Ayrıca ilk kuşaktan aktarılan hatıralara göre göçmenlerin birçoğu ABD'de para kazanıp İtalya'daki köylerine dönerek arazi almayı hedeflemekteydiler. Bu nedenlerle ABD'de uzun süre refaha erişememişler, "Küçük İtalya" olarak isimlendirilen mahallelerindeki kapalı toplum yapısını kıramamışlardır. 

 

Bu göçler ABD'ye akarken Güney İtalya ve Sicilya'da zaten kuvvetli bir mafya organizasyonu vardı. Amerikan Mafyasının oluşum süreci incelendiğinde en azından 1880 - 1920 yılları arasında İtalyadaki mafyanın bilinçli ve organize bir şekilde ülkeye gelmediğini görebiliriz. İtalya'da bu işlerle uğraşıp tecrübe kazananlar bireysel olarak "fırsatlar" ülkesi Amerikaya gelip yeni vatanlarında yeni organizasyonlar kurmuşlardır. 1923 yılında Volstead Yasası ile içki tüketiminin yasaklanması ve yasadışı içki ticaretinin büyük bir piyasaya dönüşmesiyle İtalyadaki mafyanın ABD'ye organize müdahale çabaları görülür. (Bkz. Salvatore Maranzano) Ancak Amerikan İtalyan Mafya Organizasyonun kurulmasında İtalyadaki mafyanın doğrudan müdahalesi yoktur.

 

Büyük İtalyan göçünde mafya tecrübesi olan kişilerin de ABD'ye gelmesi ve gelenlerin büyük kısmının düşük refah düzeyinde, kapalı toplum yaşamı içinde toplumun geneline entegre olamaması nedeniyle Mafya uzun süre gücünü sürdürebilmiştir. 

 

İlk Amerikan İtalyan Mafya Organizasyonu: Morello Ailesi

 

Morello Ailesi, New Yorkta adi suçlar işleyen sokak çetesinden organize suç işleyen mafya örgütüne terfi etmiş ilk ekiptir. Amerikan İtalyan Mafyasının başlangıcı Morello Ailesi olarak kabul edilebilir. Günümüzde meşhur 5 aileden Genovese Ailesi Morelllo'nun mirasçısı olarak varlığını sürdürmektedir.

 

Giuseppe Morello Sicilyanın Corleone kasabasında doğmuştur. Babası, Üvey Babası ve Amcası Sicilya Mafyasında çeşitli kademelerde görev yapmıştır. Ata mesleğini elden bırakmayan minik Giuseppe de suç kariyerine aile büyüklerinin teşvikleri ile erken yaşlarda başlamıştır. Uzmanlık alanı kalpazanlık olan Morello, Corleone kasabasında bir cinayet işlenmesi ve kalpazanlık şebekesinin çökertilmesi üzerine ailesiyle birlikte (mafya değil normal aile) ABD'ye göç etmiştir. Bu göçün tam tarihi bilinemese de İtalyan Mahkemelerinde kalpazanlık suçundan dolayı yokluğunda hapis cezası verildiği bilinmektedir. Ceza tarihi olan 1894'ten önce ABD'ye geldiği tahmin edilmektedir. 

 

Üvey kardeşleri, üvey babası ve annesiyle önce yasal işleri denemiştir. New York'ta iş bulamayınca Lousina ve Texas'a tarım işçisi olarak giderler. Burada ailecek sıtmaya yakalanıp mecburen New York'a geri dönerler. Giuseppe çeşitli iş sahalarında dükkan açıp göbekli ve Fiat Doblo araç sahibi esnaf olmayı hedefler. İşlerin tamamı batar. (Doblosunu Satan Bilge) Bu zor ve meşakkatli dönemden anladığımız kadarıyla Morello yeni ülkesinde öncelikle yasal işleri denemiş ancak bu işlerde başarılı olamayınca altın bilezik olarak bileğinde tuttuğu kaplazanlığa geri dönmüştür. 

 

Sahte paranın kapitalist sisteme doğrudan tehdit oluşturması nedeniyle bu suç devletçe ciddiye alınınca Morello farklı faaliyetlere girişmiştir. Morello ailesi ABD'de "koruma" karşılığı esnaftan düzenli haraç alan ve yasadışı işlerden kazandığı parayı yasal yatırımlara dönüştürerek kara para aklama faaliyetini başlatan ilk çetelerden biridir. Hırsızlık, soygun gibi düzensiz ve riskli işler yerine sabit geliri garanti altına alan haraç ve paraların aklanarak koruma altına alınması sayesinde Morello Ailesi çok kuvvetlenmiştir. 

 

Kara El 

Kara El 1900'lü yılların başında ABD'de İtalyanlardan haraç toplama sistemine verilen isimdir. İngilizcede şantaj veya tehditle para sızdırma anlamına gelen "blackmail" kelimesi bu fenomenden gelmektedir. Küçük İtalya adı verilen mahallelerde yaşayan ve az biraz belini doğrultabilen İtalyan esnaf ile kalburüstü zenginler bu tehdit faaliyetinin konusu olmuşlardır. Tehditler yukarıdaki resimde örnekleri görülen isimsiz mektuplarla yapılmakta, parayı ödemeyenin dükkanı bombalanmakta, haraçlar gevşediği zaman ibret olması açısından itiraz edenlerden birkaçı öldürülmektedir. Morello Ailesi de bu tekniği sıkı bir şekilde kullanmıştır. Ayrıca aile tekniği daha da geliştirerek haracın içine dolandırıcılığı da katmıştır. 

 

Tehdit mektubu kurbana gönderilir. Tam mektubun ulaşma anında Morello Ailesinin reislerinden biri de ziyaret bahanesiyle kurbanın dükkanına gelir. Dükkan sahibi doğal olarak eline ulaşan mektubun korkusuyla konuyu söz gelimi 1000 Dolar talep eden mektubu misafiri ile paylaşır. Misafir, ailesinin ismini kullanarak aylık 100 Dolar vermesi halinde kendisini koruyacağını kimsenin ona dokunamayacağını belirtir. Dükkan sahibi kurbanımız doğal olarak bunu kabul eder. Misafir, sahibini bulma bahanesiyle mektubu da kurbandan alır. Ve böylece geride delil bırakmaz. Halbuki mektubu gönderen misafir Morello'dan başkası değildir. Giuseppe Morello "Her arz kendi talebini yaratır" ilkesini haraç sistemine başarıyla uygulayarak hiç olmayan "koruma" ihtiyacını işletme sahiplerinin aylık bütçesine yazdırmayı başarmıştır. 

 

Para aklama çerçevesinde gelirleri dükkan gibi yasal yatırımlara dönüştüren Morello ailesi, yasal işlerine yasadışılığı da karıştırarak karını arttırmıştır. Örnek olarak bir üyenin adına toptan bakkal malzemeleri satan bir dükkan açmış, çevredeki İtalyan bakalları buradan mal almaya zorlamış, almayanların dükkanını bombalamıştır. 

 

Morello Ailesinin Şiddeti Kullanımı 

 Ignazio Lupo namı diğer "Kurt Lupo" Sicilya'da mütevazi mafya ailelerinden birinin lideriyken işlediği cinayet ortaya çıkar. New York'a kaçar. Burada Giuseppe Morello ile karşılaşır. Güç birliği yapmak isteyen iki Avrupalı feodal bey gibi Morello'nun kızkardeşi ile evlenerek akrabalık ilişkisi kurar. Ve Morello'nun demir yumruğu olur. Dönemin basını henüz adi suçlardan organize suça geçişin farkında olmadığı için geri planda duran ve asıl patron olan Morello'ya hiç dikkat çekmez. Fakat 10 yıl içinde Morello ailesi için 60 civarında cinayet işlediği tahmin edilen "Kurt Lupo" aile lideri olarak sunulur. 

 

Giuseppe Morello karşısına çıkan engellerin tamamını cinayetle çözmüş ama tetiği hiçbir zaman çekmemiştir. Cinayetleri de genel de uzaktan takip etmiş ve emri bizzat vermemeye dikkat etmiştir. Tetiği hiçbir zaman çekmeme ve katil ile azmettiren arasına aracılar koyma yöntemini izlemesi, Giuseppe'nin çete reisliğinden mafya babalığına geçen vizyonunu göstermektedir.

 

Giuseppe'nin Hapse Girişi ve Ailenin Gücünü Kaybetmesi

 Haraç toplayan, onlarca cinayet işleyen Morello bu suçların hiçbirinden yakalanmamış yine unutulmaz aşkı olan kaplazanlıktan yakayı ele vermiştir. Hapse girdiği 1909 yılında hükmün temyizden döneceği umudu ile ailesini hapishaneden yürütmeye devam etse de 20 yıllık hapis cezası kesinleşince liderliği üvey kardeşine devretmiştir. Kendisi kadar etkin olamayan üvey kardeşleri (Üvey babanın Terranova soyadını taşırlar) gücü ellerinde tutamamışlar bu dönemde rakip Camora ile savaş çıkmıştır. 

 

Sicilya Mafyası ile Napoli Camorrası Arasında Savaş

Camorra İtalya merkezli başka bir suç yapılanmasıdır. Napoli başta olmak üzere İtalya'nın Campania bölgesinde örgütlüdür. Bu bölgeden insanlar Sicilyalıların ABD'de Mafya teşkilatını kurması gibi New Yorkta Camorra teşkilatları kurmuşlardır. Camorra doğduğu bölgeden başka teşkilat ve organizasyon yapısı ile de Mafyadan ayrılmaktadır. Mafyadaki dikey hiyerarşinin aksine Camorra daha serbest irili ufaklı çetelerden oluşan yatay organizasyonlardan oluşmaktadır. Mafya kadar organize ve kuvvetli olamasa da yatay organizasyonun avantajı polis soruşturmalarından daha rahat kurtulmaktır. Camorra liderleri yakalansa dahi yeni çetelerin oluşması fazla zaman almaz. İlk yazıda belirttiğimiz Mafyanın askeri, ekonomik, organize bir feodal güç olmasının aksine Camorra daha çok gezgin çetelere benzemektedir. 

1915 yılında New York şehrinin merkezi Brooklyn ve Manhattan'dan oluşuyordu diyebiliriz. Napoli Camorrası Brooklyn, Sicilya Mafyası yani Morello Ailesi Yukarı Manhattan bölgesini yönetmekteydi. Aşağı Manhattan'da ise başta kumar işi olmak üzere birçok yasa dışı sektörü yönlendiren Joe DeMarco bulunmaktaydı. Morellolar ve Camorra Çeteleri 24 Haziran 1916'da buluştu. Aşağı Manhattan'a ve kumar işine hakim olan Küçük İtalya Kralı lakalpı Joe DeMarco'yu öldürmeye, mirasını bölüşmeye karar verdiler.

DeMarco'nun Morellolar ile daha önce çatışmaları olmuştu. Bu nedenle suikast ekibi Camorra tarafından seçildi. Kumar oynatılan gizli bir mekana kapıyı tutanlara rüşvet vererek girildi. Plana göre Morello ailesinden Verizano daha önceki tanışıklıklarına dayanarak DeMarco'ya yaklaşacak, kim olduğunu işaret edecek , DeMarcoyu tanımayan tetikçi de ateş edecekti. Ancak tetikçi heyecana kapıldı. Verizano'nun işaretini yanlış algıladı. Ve farklı bir kişiyi vurdu. Bunun üzerine Verizano işi bizzat bitirmek zorunda kaldı.

DeMarco'nun ölümü ile Aşağı Manhattan "Dükalığının" kapıları Morello ve Camorra'ya açılmıştır. Tam bu noktada ihtilaflar başladı. İki örgüt de en fazla payı almak istediler. Camorra gücünü arttırmak için farklı çetelerle de işbirliği yaptı ve harekete geçti. Bir plan ile Morello ailesinin üst düzeylerini ortadan kaldırmayı, DeMarcodan boşalan aşağı Manhattan ile birlikte Morelloların hakim olduğu Yukarı Manhattanı da ele geçirmeyi hedeflediler. Bu ittifaktan ve komplodan Morelloların henüz haberi yoktu. Plan Brooklyn'de bir buluşma ayalayarak Morello liderlerini ortadan kaldırmaktı. Buluşmaya gelen hapisteki Giuseppe Morello'nun üvey kardeşi ailenin lideri Nick Terranova idi. Ve adamı ile kurulan pusuda öldürüldü. Kardeşlerinden Ciro cesedi teşhis etti. Aileyi diğer iki kardeş Vincenzo Terranova ve Ciro Terranova patron - 2. patron olarak yönetmeye başladı.

Tarihteki birçok savaş tek bir öldürücü darbe ile kısa sürede bitmesi planlanarak başlatılmıştır. Ancak çoğu zaman bu plan boşa çıkmış, savaş karşı tarafı yıpratmaya dönüşerek uzamıştır. Morello Camorra savaşı da karşılıklı olarak birçok suikast girişimi ile devam etti. İki taraf da lider kadrosunu ortadan kaldıramayacağını anlayınca birbirlerinin kumarhanelerini, genelevlerini, "koruma" altına aldıkları dükkanları bombalamaya ve düşman çeteden kimi gördülerse öldürmeye başladılar. Bu topyekun savaş durumu doğal olarak kamuoyunun dikkatini çekti ve polis artık rüşvet kabul edememeye, daha etkin olmaya başladı. Morello ailesi hapisteki Guiseppe Abilerinden öğrendikleri taktiklerle aileyle ilgisi olmayan katilleri kiralamaya veya çok güvenmedikleri kimselere talimat vermemeye devam ettiler. Ancak Camorra'dan yakalanan tüm çete üyeleri çözüldüler. Ve tanıklıkları ile Camorra liderlerinin tamamı hapis cezasına çarptırıldı.

Bu ilk büyük savaş klasik olarak bir tarafın diğerini tamamen ortadan kaldırmasıyla sonuçlanmadı. İş yapma yöntemi ve polisçe yakalanan üyelerin direnip direnememesi savaşın kaderini belirledi. Savaşı Morello Ailesi ve onun geleneğini sürdüren Sicilya Mafyası kazandı. Napoli Camorra'sı ise hala İtalyada varlığını sürdürmekle ve Napoli Futbol Takımı tribünlerinde çok etkili olmakla beraber ABD'de bir daha kurulamadı. Napoliden gelen İtalyanlar 1 kuşak sonra etnik ve feodal bağların bir parça gevşemesi, yasadışı faaliyetlerin iş ciddiyetiyle ele alınarak profesyonelleşmesi sonucu Sicilya Mafyasına katıldılar.

Morello Ailesinin Güçten Düşüşü

Giuseppe Morello 1920 yılında hapisten çıktığında üvey kardeşlerinden Niccolo Terranova 1916 yılında öldürülmüş, aile savaşta ciddi yara almıştı. Örgüt içinde çıkan eski kaptanlar Joe Masseria ve Salvatore D'Aquila kendi aileleri olan, birbirine rakip kuvvetli birer patrona dönüşmüşlerdi. Morello gücü yeniden ele almaya çalışınca D'Aquila ölüm emrini verdi. Morello D'Aquila'nın rakibi olan Masseria'nın koruması altına girmek zorunda kaldı.

 

Masseria 2. kuşak mafya babası olduğu için 1920 - 1930 arasını anlatan yazıda Masseria - D'Aquila savaşı ve Guiseppe Morello'nun hikayesinin nasıl sona erdiğini yazacağım. 1900 - 1920 arası profesyonel yöntemleri ile ilk mafya teşkilatının kuruluşunu ifade eder. 1920 - 1950 arası yaşanacak altın yıllara hazırlıktır. Ayrıca farklı bir örgütlenme tipi olan Napoli Camorra'sının hikayesi ve organizasyon şekli ABD'de sona ermiş, Amerikan - İtalyan Suç Organizasyonunun tamamı yapısı, teşkilatlanma tipi, gelenekleri ile Sicilya Mafyası tarzında bina edilmiştir.